اصلاح محتوای کتابهای درسی و نگارش کتابهای جدید، ضروری است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای علی فرهادی با حضور در برنامه «صف اول» برنامه‌ها و اقدامات وزارت آموزش و پرورش را تشریح کرد و به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

سوال: این روز‌ها بحث برنامه هفتم در مجلس خیلی مطرح شد و دولت گزارش عملکرد یک ساله داد و آموزش و پرورش به عنوان یکی از دستگاه‌های بسیار مهم و دستگاهی که در برنامه هفتم سهم خیلی زیادی دارد و تکالیف بسیار زیادی دارد، از همین جا شروع کنیم کلاً آموزش و پرورش در برنامه هفتم چه وظایف و تکالیفی دارد و چه کار‌هایی باید انجام بدهد؟

فرهادی: کشور ما در نظام برنامه‌ریزی بر اساس برنامه‌های ۵ ساله پیشرفت نظام برنامه‌ریزی اش استوار است و بر اساس آن دستگاه‌های اجرایی مکلف هستند که برنامه داخلی شان را تنظیم کنند، وزارت آموزش و پرورش هم به عنوان بخشی از قوه مجریه در برنامه هفتم می‌شود گفت نقش پررنگی برایش در نظر گرفته شده است توضیح خواهم داد که برنامه و تدوین برنامه باید متناسب باشد با منابع و مصارف برای اجرای برنامه، در برنامه هفتم در فصل ۱۹ از ماده ۸۷ تا ماده ۹۲ به طور مستقیم مرتبط با آموزش و پرورش است که در آن ۱۳۰ تکلیف در ۲۱ سنجه برای وزارت آموزش و پرورش در بخش‌های مختلف کیفیت بخشی مثل منابع انسانی، ارتقا سطح یادگیری دانش آموزان، توانمندسازی معلم‌ها و بخش‌های مختلفی تکلیف دیده شده است و ۴۴ تکلیف مشترک هم با سایر دستگاه‌ها داریم یعنی وزارت آموزش و پرورش در آن تکالیف نقش دارد مجموعه اینها در جدول ۲۰ برنامه هفتم پیشرفت و همچنین جدول ۱۶ عناوینش ذکر شده به علاوه موادی که عرض کردم از ماده ۸۷ تا ۹۲ احصا شده است.

سوال: یک سال از ابلاغ این برنامه گذشته است میزان پیشرفت برنامه را بیشتر بفرمایید اینکه الان اگر ما یک جایگاه ۵ ساله در نظر بگیریم برای تکالیف وزارتخانه آیا الان در آن یک سالگی اش ایستادید یا عقب‌تر یا جلوتر هستید؟

فرهادی: برنامه در طول ۵ سال است و برخی از تکالیف برایش سال تعیین نشده و پایان برنامه ملاک است و برخی تکالیف در سال قید شده به ازای هر سال باید که اینها با هم متفاوت است، اما در مجموع اگر بخواهم خلاصه عرض کنم ما از مجموع ۴ آیین نامه تکلیفی که بر عهده وزارت آموزش و پرورش بوده تحت عنوان تدوین آیین نامه هر چهار تا آیین نامه تصویب و ابلاغ شده است مثل ایجاد شهر کودک و نوجوان توسط بخش خصوصی و آیین نامه‌ای که ما مکلف بودیم برای آن تهیه کنیم و به تایید و تصویب دولت محترم برسانیم مستحضر هستید که آیین نامه‌ها در دستگاه اجرایی که تدوین می‌شوند بعد می‌روند در کمیسیون‌های تخصصی دولت و صحن دولت و نهایتاً ابلاغ می‌شوند آیین نامه‌ای مثل نحوه جذب دانشجو معلمان با همکاری سایر دانشگاه‌ها در دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیری شهید رجایی، طراحی و توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و مهارتی کار و دانش در دوره دوم متوسطه موضوع بند ۳ ماده ۸۹ دوتا آیین نامه قبلی هم عرض کردم بند چ ماده ۸۹ و بند ب ماده ۸۹ بود نحوه وصول درآمد‌ها در بخش‌های مختلف آموزش و پرورش است و نحوه هزینه کردش موضوع تبصره ۲ بند ج ماده ۸۹ ما چهار سند تکلیفی در وزارت آموزش و پرورش داشتیم باید این اسناد را تهیه می‌کردیم ضمن اینکه عرض کنم بخشی از برنامه متاسفانه مقارن شد با جنگ ۱۲ روزه و حمله رژیم صهیونیستی به کشور عزیزمان که همین جا تسلیت عرض می‌کنم به خانواده‌های ۳۴ دانش آموزش شهید و معصوم ما در این جنگ و تعدادی از معلمان عزیز که در این جنگ به شهادت رسیدند یکی این بحث بود و یکی هم بحث تغییر دولت در اثنا آغاز برنامه مسائلی بود که خود به خود تا حدودی اجرای برنامه را نه در وزارت آموزش و پرورش بلکه در بیشتر دستگاه‌ها تحت تاثیر قرار داد ولی الحمدلله با همه این تفاسیر وضعیت به نحوی است که عرض می‌کنم، از چهار سند، سه سند به تصویب رسیده مثل نظام جامع امور تربیتی موضوع بند ج ماده ۸۹، نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش آموزان در برابر آسیب‌های اجتماعی بند ج ماده ۸۹ و برنامه درسی متناسب با جذب بازماندگان از تحصیل به منظور تنوع بخشی و انعطاف در اجرای برنامه‌ها که موضوع بند الف ماده ۹۰ است و همچنین سند سرمایه انسانی که البته سند جامع سرمایه انسانی را ما به موقع تهیه کردیم و تحویل همکاران و کارشناسان محترم سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی دادیم، ایراداتی بر آن مترتب شد و به وزارت آموزش و پرورش برگشت خورد و آن ایرادات رفع شد و مجدد برای دولت محترم ارسال شد که در صف تصویب قرار بگیرد.

سوال: چه زمانی تصویبش را پیش بینی می‌کنید؟

فرهادی: من فکر می‌کنم تا قبل از پایان سال همه اینها باید ان شالله تصویب بشود امیدوارم محقق بشود، چون الان تعداد زیادی آیین نامه و سند و شیوه نامه در صف تصویب در دولت محترم هستند چهار تصویب نامه تکلیف شده داشتیم که از آنها یک سندش به تصویب رسیده بحث تنوع بخشی به الگوی مهد‌های کودک است که الحمدلله تصویب شد در مهد‌های خانگی و خانه‌های مادر و کودک و کودکستان‌های سازمانی موضوع بند ب ماده ۸۱ برنامه هفتم اگر بخواهم یک نگاه دقیق‌تر به برنامه داشته باشم بحث اساسنامه صندوق ذخیره

سوال: بله. سوال بعدی دقیقاً تکالیف مهم برای آموزش و پرورش همین صندوق است، در چه مرحله‌ای است؟

فرهادی: صندوق ذخیره فرهنگی صندوق است که متعلق به فرهنگیان عزیزی است که عضو آن صندوق هستند اعم از شاغل و بازنشسته، در برنامه تکلیف شده بود که اساسنامه این صندوق توسط وزارت آموزش و پرورش اصلاح و تحویل دولت بشود ما به موقع هم اساسنامه را تدوین کردیم و هم به تایید هیئت امنای صندوق رسید و همچنین هیئت مدیره صندوق و نهایتاً در ثبت شرکت‌ها هم آرا ثبت کردیم به عنوان مصوبه هیئت و برای دولت محترم ارسال شد البته هنوز بحث تصویب آن مانده، موضوع تبصره بند ۳ ماده ۸۸ است که انجام شده است یک اساسنامه تکلیفی دیگر داشتیم مربوط بود به اساسنامه سازمان نهضت سوادآموزی این اساسنامه هم در آموزش و پرورش به موقع تدوین شد و تحویل دولت محترم شد، اما تصمیمی که در مورد این سازمان در دولت در کمیسیون مربوطه که خدمت عزیزان بودیم بر این شد که بر اساس ماده ۹۱ که ناظر است بر اصلاح ساختار وزارت آموزش و پرورش این اساسنامه تحت تاثیر آن قرار بگیرد یعنی ممکن است ما در اصلاح ساختار که آن هم جزو تکالیف برنامه هفتم است در ماده ۹۱ برای آموزش و پرورش که آموزش و پرورش را مکلف کرده که ساختار خودش را باز طراحی و بازآرایی کند آنجا عنوان شد که نهضت سوادآموزی بر اساس این بند دیده شود و اساسنامه‌اش فعلاً در دولت متوقف است که ببینیم بر اساس ماده ۹۱ چه اتفاقی می‌افتد.

سوال: در موضوع اصلاح ساختار وزارت آموزش و پرورش هم جزو سوالاتی است که خیلی مطرح است اینکه این اصلاح ساختار به کجا رسیده و در چه مرحله‌ای قرار دارد و آیا اصلاً اصلاح ساختار مبتنی بر کارآمدتر شدن و پویاتر شدن سیستم آموزش و پرورش کشور ما است یا خیر.

فرهادی: قطعاً نه وزارت آموزش و پرورش بلکه هر سازمان و وزارتخانه‌ای و هر مجموعه‌ای که بر اساس یک ورودی و خروجی و یک فرایند کار می‌کند وابسته به ساختار است عملکرد ورودی و خروجی و فرایند نمی‌تواند مستقل از ساختار باشد و اینها روی هم اثر متقابل دارند، در برنامه هفتم ماده ۹۱ وزارت آموزش و پرورش مکلف کرده که احکام ساختاری خودش را به دولت بدهد و مصوب کند و مبنای عمل قرار بگیرد، اما این وسط یک نکته ظریف وجود دارد یکی بحث احکام ناظر به تغییر ساختار است و یک خود ساختار است ساختار دستگاه‌ها با نظر دستگاه و سازمان اداری و استخدامی قابل تغییر است، اما احکام این ساختار مطابق ماده ۹۱ برنامه هفتم باید به تصویب دولت می‌رسید که ما آن را هم تحویل دولت دادیم و دولت آن را در کمیسیون مطالعه کرد و مورد بررسی قرار داده برای اظهار نظر به سازمان اداری و استخدامی ارسال کرده و الان در سازمان اداری و استخدامی احکام در حال بررسی است، روز سه‌شنبه بود که جلسه‌ای خدمت همکاران و کارشناسان سازمان اداری و استخدامی داشتیم که ان شاالله نظر دوستان سازمان اداری و استخدام منعکس بشود به دولت این احکام وقتی تصویب شد وزارت آموزش و پرورش با همکاری سازمان اداری و استخدامی آن وقت می‌نشیند چارت سازمانی خودش را اصلاح می‌کند.

سوال: پس هنوز به فکر اجرایی شدنش نباید باشیم هنوز آن اصلاحات در مرحله تدوین و جمع آوری اطلاعات است.

فرهادی: می‌شود بگوییم این احکام زیربنای آن اصلاح هستند یعنی تا این احکام پایدار نشوند و تصویب نشوند به عنوان مثال در این احکام آمده که مثلاً بخش آموزشی وزارت آموزش و پرورش تجمیع شود یعنی ما یک معاونت آموزشی داشته باشیم و از فرایند یکپارچه سازی در مدیریت بهره بگیریم خوب این احکام مادامی که تصویب نشود نمی‌شود ساختار جزئی را بر اساس آن تدوین کرد.

سوال: خبر‌هایی از تغییر در محتوای کتاب‌های درسی منتشر می‌شود، بفرمایید چه کتاب‌هایی تغییر کرده و چه کتاب‌هایی در نوبت تغییر هستند، آیا در کنار این تغییراتی که قرار است در کتاب‌های درسی اتفاق بیفتد قرار است شیوه‌های تدریس هم تغییر کند؟

فرهادی: یک حدیث از امیرالمومنین است که می‌فرماید کودکان و فرزندانتان را برای زمان خودشان تربیت کنید شاید همین یک حدیث نشان می‌دهد شخصیت مولا امیرالمومنین چقدر شخصیت عمیقی بوده و به چه نکته ظریفی اشاره کردند که کودکان در زمان خودشان استلزامات یادگیری و تربیتی متفاوتی با زمان دیگری دارند، در نسل ما شاید نحوه یادگیری به روش قبلی پذیرش داشت، الان ندارد کودکان الان ما با دریایی از اطلاعات و تصویر و دنیای مجازی، شبکه‌های مجازی و تلویزیون انواع و اقسام روش‌هایی که روی ذهن اینها ممکن است بمباران اطلاعات مختلف شود اگر آن مسیر خوب یادگیری به زبان کودکانه به زبانی که آنها دوست دارند برای آنها ترسیم نشوند قطعاً ما هم دچار افت تحصیلی خواهیم بود و هم در بحث عدالت آموزشی مشکل خواهیم داشت. جالب است عرض کنم در باب عدالت آموزشی و محور عدالت آموزشی در دو بعد فضا و محتوا تاکنون شخص آقای رئیس جمهور بیشتر از ۶۵ جلسه با حضور خودشان برگزار کردند و این خیلی جای خوشحالی دارد و این ۶۵ جلسه که برگزار شده در دو بعد است، یکی فضا است که همان مدرسه سازی است که گزارش می‌دهم در بودجه امسال نسبت به سال گذشته اعتبارات سازمان نوسازی ۱۳۳ درصد افزایش پیدا کرد فقط در بحث بودجه دولتی و در بحث مشارکت مردم در بحث نهضت مدرسه سازی حدود ۶۰ هزار نفر مشارکت مستقیم دارند از مردم و از منابع مردمی و در بحث محتوا هم بحث از هم آموزی، به هم آموزی و با هم آموزی، بحث استفاده از قصه، داستان، تئاتر و تمام شغوق هنری، چون کودکان با تصویر کار می‌کنند با بازی راحت‌تر می‌تواند ارتباط بگیرند.

سوال: این الان مصوب است یعنی خلاقیت یک مدرسه نیست مصوب شما و دستورالعمل است؟

فرهادی: بله این الان اگر بخواهم جزئیات فقط بحث توانا را بگویم به طور مفصل باید توضیح بدهم که چه فعالیت گسترده‌ای تحت عنوان برنامه توانمندسازی نیروی انسانی در ابتدایی، چون زیر ساخت ابتدایی است در ابتدایی شروع کردیم در تابستان ۱۴۰۴ شروع شده در بحث اجتماعات یادگیری، تولید محتوا و جشنواره اصلاح روش‌های آموزش که بحث روش‌های آموزشی نیمکت‌ها دیگر پشت سر هم نیست هر طور دانش آموزان دوست داشتند نیمکت‌ها را چینش می‌کنند، دانش آموزان با مشارکت در قالب جلوه‌های مختلف بصری و هنری تئاتر اجرا می‌کردند تا این که بگوییم این متن را بنشین بخوان و حفظ کن قطعاً این روش دیگر در دنیای امروز جواب نمی‌دهد تعداد زیادی از همکاران ما در این دوره آموزشی دوره توانمندسازی دیدند، تقریباً همه مدیران و معاونان مدارس در مقطع ابتدایی این آموزش‌ها را دیدند در همین ۳ بعد اجتماعات یادگیری، تولید محتوا و اصلاح روش‌های تدریس انتقال تجربه صورت گرفته حتی طرح‌های برتر شناسایی شده که جزئیاتش را بار‌ها خانم دکتر حکیم‌زاده معاون محترم آموزش ابتدایی در رسانه‌ها بیان کردند این یک نهضت مهمی در باب محتوا و تغییر روش یادگیری است که ما با کودکان امروزی طرف هستیم و نمی‌توانیم روش‌های منسوخ ۲۰ سال پیش و ۴۰ سال پیش را به آن آموزش بدهیم خود به خود محتوای کتاب را هم باید تغییر بدهیم که من گزارش می‌دهم ما فقط در باب تغییر محتوای کتاب‌های درسی امسال پانزده عنوان کتاب نو نگاشت داشتیم کتاب نو نگاشت نه اینکه آن کتاب قبلی را اصلاح کردیم بلکه از پایه آن کتاب نوشته شده است، ۳۵ عنوان کتاب در شاخه فنی و حرفه‌ای بازنگری شده یعنی اصلاح شده، بحث کتاب کار و فناوری در پایه ششم به صورت آزمایشی شروع شده که ما تا حالا در متوسطه اول کار و فناوری را داشتیم به سمت ابتدایی داریم این را می‌آوریم که ما نباید دانش آموزان تک بعدی فعالیت کنیم دانش آموز باید بتواند توان زندگی کردن در جامعه، مدیریت خودش، خدمت به خودش و خدمت به دیگران، رفع نیاز‌های شخصی خودش به عنوان مثال یک دختر خانم باید آشپزی بلد باشد، کار هنری بلد باشد تک بعدی فقط یک سری مسائل صرف علمی را یاد نگیرد آن هم با نگاه حفظی بلکه با نگاه تفکر انتزاعی و عملیاتی یاد بگیرد.

سوال: تمام توضیحاتی که دادید برای بهتر کردن حال مدارس بود و بچه‌هایی که دارند درس می‌خوانند، برای بهتر کردن حال معلم‌ها چه کار کردید؟

فرهادی: معلم مهم‌ترین عنصر یادگیری است یعنی اگر ما در کتاب نقص داشته باشیم، اگر ما در فضای آموزشی نقص داشته باشیم، در محتوا نقص داشته باشیم، اگر معلم قوی داشته باشیم می‌تواند بسیاری از نقص‌ها را جبران کند، اما برعکس آن صادق نیست یعنی اگر ما بهترین محتوا و بهترین کلاس و بهترین فضای آموزشی داشته باشیم، اما معلم توانمند و معلم خوشحالی نداشته باشیم و به نوعی حال دل معلمان عزیز باید خوب باشد و ما وظیفه داریم در وزارت آموزش و پرورش در این جهت حرکت کنیم. اگر بخواهم یک سری اعداد و ارقام بگویم معلمان عزیز در دو بعد حتماً ضروری است که به موقع مسائلشان انجام شود یکی از مسائل برمی‌گردد به امور پرسنلی و مسائل پرداختی و یکی هم بحث پرداختی‌های غیر پرسنلی در خود مدارس که ناظر به کیفیت هستند اگر بخواهم ساده بگویم یکی حقوق معلمان است و یکی حقوق مدرسه و دانش آموزان است که اینها باید به موقع تامین بشود که من حالا چند تا از این موفقیت‌ها را خدمتتان عرض می‌کنم، ما فقط در حوزه سرانه مدارس در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال ۱۴۰۳، ۱۲۴ درصد رشد داشتیم.

سوال: یعنی تعداد مدارسمان تقریباً صد در صد افزایش پیدا کرده؟

فرهادی: نه، اعتباری که به مدارس دادیم برای بهتر اداره کردن مدرسه‌ها ۱۲۴ درصد رشد داشته.

سوال: برای چه مدارسی؟

فرهادی: برای همه مدارس از ابتدایی تا هنرستان.

سوال: دولتی دیگر؟

فرهادی: بله دولتی، حالا اگر بخواهم باز خلاصه‌تر خدمت شما بگویم ما بحث مسائلی داشتیم حداقل در یک سال گذشته هیچ بدهی در آموزش و پرورش ایجاد نشده حتی بدهی فراوانی هم پرداخت شده به عنوان مثال در فاصله سال ۱۴۰۳ مهر ماه تا الان هیچ بدهی ایجاد نشده بلکه مجموع بدهی‌هایی که داشتیم بالغ بر ۷۳ هزار میلیارد تومان بوده الان به حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده.

سوال: این مطالبات مطالبات ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ است؟

فرهادی: مطالبات دیگری بوده آنها را هم خدمت شما عرض می‌کنم ببینید موقعی که شما حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان را پرداخت می‌کنید در این یک سال هم هیچ بدهی ایجاد نمی‌کنید و همه پرداختی‌ها را به روز می‌کنیم ما حدود ۴۰ عنوان پرداختی مان به روز است که یکی اضافه تدریس معلمان عزیز است که هیچ وقت سابقه نداشته جز این یک سال گذشته که ما پایان هر ماه آن را پرداخت کردیم.

سوال: بله همیشه جز مطالباتشان می‌شد؟

فرهادی: اینکه ما این کار را انجام دادیم هنر زیادی نیست در اصل باید همین گونه بود ولی متاسفانه در سالیان گذشته همیشه با این تاخیر بوده.

سوال: این سوال را از شما بپرسم که چرا در سال‌های گذشته این اتفاق نمی‌افتاد و معلمان ناراضی می‌بودند شما چه فرمولی را به کار گرفتید نسبت به گذشتگان که شما الان می‌توانید این را به روز بدهید با توجه به وضعیت معیشتی کشور ولی قبلی‌ها این را حالا به هر تقدیر عقب می‌انداختند و باعث نارضایتی معلم‌ها می‌شدند؟

فرهادی: ببینید این برمی‌گردد به چند عامل یکی نگاه خود دولت محترم به آموزش و پرورش از خوشبختانه الان آموزش و پرورش اولویت اول دولت است موقعی که رئیس جمهور محترم بیش از ۶۵ جلسه شخصا اداره کرده برای بهبود حال آموزش و پرورش ما اثرش را می‌بینیم در مسائل دیگری مثل اختصاص بودجه، چون نگاه رئیس جمهور تسری پیدا می‌کند به سایر مدیران در دولت موضوع بعدی هم نظم داخلی خود آموزش و پرورش بوده من معتقدم شاید در گذشته یا اینکه بگوییم همه گذشته قطعاً در گذشته هم سنواتی بوده که آموزش و پرورش عملکرد خوبی داشته ولی حداقل در چندین سال گذشته حالا من بخواهم عرض کنم این بدهی که عرض کردم که در سال ۱۴۰۳، ۷۳ هزار میلیارد تومان بوده‌ایم در ۱۴۰۲، ۱۰۸ هزار میلیارد تومان بوده و هی کاهش پیدا کرده و الان الحمدالله تقریباً به عدد ۲۸ هزار میلیارد تومان رسیده که امیدواریم که هرچه سریعتر با کمک دولت محترم این را پرداخت کنیم.

سوال: می‌شود وعده بدهیم که تا آخر سال پرداخت می‌شود؟

فرهادی: به هر حال این، چون بخشی برای دیون سال‌های گذشته است بستگی دارد به میزان منابعی که در اختیار آموزش و پرورش قرار می‌گیرد من چند عدد دیگر خدمت شما عرض کنم ما رشد ۹۶ درصدی درآمد‌های اختصاصی خودمان را داشتیم یعنی نگاه اقتصاد درونزای آموزش و پرورش با حفظ رویکرد تربیتی و در واقع وظیفه اصلی آموزش و پرورش و همچنین در نوسازی مدارس ما ۱۳۳ درصد رشد داشتیم ما خیلی از مسائل را داشتیم الان به روز هستیم به عنوان مثال ما همیشه یک سری محاکم قضایی داشتیم در مورد املاک آموزش و پرورش که حکم می‌گرفتند و املاک قلع و قمع می‌شد و می‌شنیدید در اخبار که فلان مدرسه را آمدند پس گرفتند تمام اینها را الان پرداخت کرده‌ایم خدا شکر مشکلی نداریم بحث شیر مدارس است که در بودجه پایدار شده که حالا جزئیاتش را می‌توانم در همه برنامه خدمت شما عرض کنم بحث امتحانات ما همیشه حق الزحمه‌اش به تاخیر می‌افتاد در یک سال گذشته قبل از پایان امتحانات اعتباراتش در حساب استان‌ها بوده حتی ما موقعی بوده که اعتبار را پرداخت کرده بودیم آن فایل پرداخت حقوق همکاران هنوز پرداخت نشده بود.

سوال: یکجا پرداختی جلوتر بوده؟

فرهادی: تکرار شده چند بار این موضوع و این اتفاقاتی بوده که من جالب از خدمت شما عرض کنم که ما یک بحثی داریم تحت عنوان برونسپاری هنرستان‌ها، ما برای اینکه ظرفیت هنرستان‌ها را ببریم بالا از ظرفیت صنعت در بخش خارج از آموزش و پرورش استفاده می‌کنیم شاید همین دو سال پیش این حدود ۱۲ سال بدهی داشتیم الان جلوتر هستیم یعنی اعتبار کل پاییز را تامین کردیم یعنی ما تا پایان پاییز هیچ بدهی در این زمینه نه تنها نداریم بلکه نخواهیم داشت و این اتفاقاتی که می‌خواهم عرض کنم تمام اسناد املاک آموزش و پرورش که متوقف بود به بحث تامین اعتبار و بحث مسائل آن انجام شده ۹ سال حق ماموریت کارکنان اداری ما پرداخت نشده بود شما فکر کنید یک کارشناس ما یک همکار اداری ما رفته ماموریت پیگیر آموزش و پرورش بوده ما حق ماموریت آن را چیزی حدود ۹ سال پرداخت نکردیم.

سوال: بعد چه جوری پرداخت می‌کنید به نرخ روز پرداخت می‌کنید طبق همان سال‌ها؟

فرهادی: ما الان کامل بدهی‌ها را داده‌ایم و به روز هستیم الحمدلله بدهی نداریم من اگر بخواهم این جدول را بگویم فقط در امسال غیر از حقوق در آموزش و پرورش از ابتدای سال تا الان ما چیزی حدود ۸۸ هزار میلیارد تومان پول به آموزش و پرورش تزریق شده در بخش‌های مختلف اگر این نگاه را داشته باشیم که آموزش و پرورش زیرساخت توسعه است و گرانبهاترین ثروت این کشور منابع انسانی آن کشور است آموزش و پرورش سرچشمه جوشان تربیت نیروی انسانی در کشور است از این ۸۸ هزار میلیارد تومانی که در همین از ابتدای سال تا الان به مدارس تزریق شده و آموزش و پرورش تزریق شده ۵۵۰۰ میلیارد تومانش فقط برای مدرسه بوده از این ۵۵۰۰ میلیارد تومان حدود ۵۰۰ میلیارد تومانش فقط برای هنرستان‌ها بوده یعنی آموزش و پرورش چیزی نیست که شما سریع ثمره‌اش را ببینی باید یک مقداری صبر کنیم که این نگاه بلندی که الحمدالله الان در دولت محترم و آموزش و پرورش است و البته دولت‌های قبل هم زحمات زیادی کشیده‌اند در باب مدرسه سازی ولی خوب در یک مقطعی من معتقدم که شاید یک نظم درونی بیشتری باید می‌بود در آموزش و پرورش الان این نظم درونی در آموزش و پرورش هست و حداقل شرایط برای خود آموزش و پرورش مشخص است که چه مطالباتی داشته باشد از دستگاه‌های تنظیمگر دیگر مثل سازمان اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه و خزانه‌داری کل که من جا دارد تشکر کنم از این دوستان ما بودجه سال ۱۴۰۴مان نسبت به ۱۴۰۳ دود ۶۷ درصد رشد داشته یعنی خیلی بیشتر از میانگین رشد بودجه کل کشور این نگاه باز اینجا نشان می‌دهد که ما هم وزارت آموزش و پرورش خوب توانسته لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ش را تنظیم کند که منجر شود به اغناعسازی کارشناسان محترم سازمان برنامه و بودجه و مدیران این سازمان و هم خود دولت محترم هم نگاه بلند داشته باشد.

سوال: یکی از دغدغه‌های بسیار بسیار مهم در حوزه مربوط به معلمان محترم تبدیل وضعیت ۲۳۰۰۰ معلم حق التدریس است کلاً در مقاطع مختلف این معلمان حق التدریس خیلی در حقشان در واقع اجحاف می‌شد خیلی‌هایشان اعتراضات جدی داشتند نسبت به دریافتی و حقوقشان تبدیل وضعیت شان آیا تبدیل وضعیتشان امسال انجام می‌شود اصلاً فرق یک معلم حق التدریس با آن یک میلیون و خورده‌ای معلم دیگر چیست در پرداختی شان در وضعیت تدریسشان آیا آنها می‌روند در یک کلاس یک جور دیگر تدریس می‌کنند بقیه یک جور دیگر تدریس اینها کی قرار است تبدیل وضعیت شوند؟

فرهادی: مطابق قانون راه جذب نیرو در آموزش و پرورش دو راه بیشتر نیست یکی پذیرش دانشجو معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت شهید رجایی و دیگری آزمون استخدامی از بین فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها بر اساس ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان این معلمان عزیز حق التدریس که معلمان بسیار با کیفیت و زحمتکشی هستند در دورترین و سخت‌ترین نقاط کشور در حال تدریس هستند توانمندی بسیار بالایی دارند و چیزی حدود ۱۰ تا ۱۲ سال هم هست که دارند فعالیت می‌کنند، اما اشکال کجا بوده این عزیزان تحت عنوان خرید خدمت از بخش خصوصی از سال ۱۳۹۳ در آموزش و پرورش در واقع همکاری با این عزیزان آغاز شده تحت عنوان خرید خدمت از بخش خصوصی یعنی این عزیزان آن موقع معلم دولتی حساب نمی‌شدند.

سوال: یعنی شرکت واسطه بینشان قرار داشت؟

فرهادی: بله شرکت واسطه خصوصی وسط بود و یا یک مدرسه غیر دولتی که دولت از آن خرید خدمت می‌کرده و آن شرکت هم از این عزیزان در واقع دعوت می‌کرده برای انجام آن خدمت و این مسئله‌ای شده بود واقعاً تحت عنوان معلمان خرید خدمات در سال ۱۴۰۳ با همکاری دولت محترم این معلمان عزیز در مهر ماه ساماندهی شدند در حالی که در مهر ماه هنوز وضعیتشان مشخص نبود نه در بودجه ۱۴۰۳ ما بودجه‌ای اعتباری تحت عنوان خرید خدمات داشتیم و نه این معلمان عزیز به حق التدریس آزاد تبدیل وضعیت پیدا کرده بودند و نه وضعیت استخدامی دیگری داشتند ولی با دستور وزیر محترم جناب آقای دکتر کاظمی سازماندهی شدند در کلاس‌های درس و بعد از دولت محترم به عنوان تنها مسیری که برای ادامه همکاری با اینها به صورت دولتی داشتیم و حذف شرکت‌های واسطه و بخش خصوصی حق التدریس آزاد بود و این اتفاق خیلی مهمی بود به نظر من همکاری بسیار مهمی بود که سازمان اداری استخدامی و سازمان برنامه و بودجه با نگاه همکاری دولت محترم انجام دادند تبدیل وضعیت شدند به نیروی حق التدریس آزاد و مستقیماً دیگر از وزارت آموزش و پرورش حقوق دریافت می‌کردند و معادل حداقل حقوق قانونی هم بر اساس ۲۴ ساعت تدریس در واقع دریافت می‌کنند مطالبه‌ای این عزیزان دارند تحت عنوان اینکه این عزیزان استخدام شوند در استخدام قانون گفته که فقط آزمون اگرچه بر اساس مصوبات برنامه هفتم این عزیزان سهمیه دارند در آزمون‌های استخدامی.

سوال: یعنی حتماً باید آزمون بدهند؟

فرهادی: بله به ازای هر سال ۱.۱ و اگر ۵ سال یک و نیم در واقع سهمیه خواهند داشت یعنی ۵۰ درصد اگر ۵ سال سابقه داشته باشند در آزمون‌ها سهمیه دارند که درصد بسیار بالایی است این در بحث آزمون، اما مطالبه این عزیزان این است که می‌گویند با توجه به سابقه‌ای که ما داریم به صورت قرارداد کار معین به کار گرفته شویم آموزش و پرورش موافق است با این موضوع، اما لازمه‌اش این است که این استلزام برای سایر سازمان‌های دیگر مثل سازمان اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه هم فراهم باشد مطابق بند الف ماده ۱۰۶ قانون برنامه هفتم هرگونه استخدام منوط به مجوز از سازمان اداری و استخدامی باشد.

سوال: ان شاالله مجوز خواهند داد سازمان اداری و استخدامی؟

فرهادی: به هر حال ما مطالبه کرده‌ایم اگرچه من می‌دانم سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی هم محدودیت‌هایی دارند موافقت داشتند همکاران عزیز ما در سازمان اداری و استخدامی یک محدودیت‌هایی در سازمان برنامه و بودجه است که امیدوارم که مرتفع شود اگرچه دوستان سازمان برنامه و بودجه هم محدودیت‌هایی که مطرح کرده‌اند در واقع قابل توجه است، اما ما امید داریم که این مسئله حل شود.

سوال: می‌توانید امشب این را خبر خوش بدهید به معلمان حق التدریس؟

فرهادی: راستش این در دست تنها آموزش و پرورش بود بنده می‌توانستم این کار را انجام بدهم ولی واقع این است که این ناظر است بر اساس ماده ۱۰۶ قانون برنامه هفتم که این دو سازمان مهم هم مجوز بدهند به وزارت آموزش و پرورش امیدوارم که این اتفاق بیفتد و برای آموزش و پرورش مطلوب است که معلم با آرامش خاطر در کلاس درس باشد معلم دغدغه نداشته باشد این واقعا نگاه وزارت آموزش و پرورش است، اما در حال حاضر هم عرض می‌کنم این عزیزان به مانند حقوق کامل یک معلم ۲۴ ساعت تدریس در هفته حقوق دریافت می‌کنند.

سوال: پس الان مشکلشان مزایا و موارد جانبی است؟

فرهادی: حقوق آن سه ماه تابستان است که مدارس تعطیل است و اینکه در واقع از حق و تدریس آزاد یک مقدار وضعیت استخدامی‌شان محکم‌تر شود.

سوال: یکی از دغدغه‌هایی که در آموزش و پرورش همیشه وجود داشته این است که معلمان در چه وضعیت تحصیلاتی قرار دارند چقدر اهل پژوهش هستند چقدر اهل ادامه تحصیل هستند آیا معلم‌ها حتماً باید معلمانی باشند که دکترا دارند فوق لیسانس دارند اولاً اینکه این فرایند را به ما بگویید چه پروتکل‌هایی وجود دارد و اینکه هیچ وقت ما نفهمیدیم آمار اینها چطور است از شما بشنویم چند تا دکترا در آموزش و پرورش داریم چند تا فوق لیسانس در آموزش و پرورش داریم که مشغول هستند و دارند نسل آینده کشور ما را تربیت می‌کنند؟

فرهادی: اولاً از این فرصت من استفاده کنم و عرض کنم که یکی از پیچیده‌ترین و سخت‌ترین و ظریف‌ترین و از جنس مینیاتوری کار معلم کار معلمی است یک کار ظریف است مثل یک نقاشی مینیاتور ظرافت‌های زیادی دارد و نمی‌شود بگوییم که معلمی کار ساده‌ای است بسیار کار سختی است بسیار کار پیچیده و حتماً باید صبر و حوصله زیادی معلم داشته باشد در عین حال معلمان عزیز بهره‌وری بالایی دارند معلم از آن لحظه که سر کلاس هست تا آن لحظه که از کلاس می‌آید بیرون نمی‌تواند استراحت کند و موظف است که کلاس را اداره کند انتقال علم و تجربه هم داشته باشد روحیه بچه‌ها را در نظر بگیرد، آن دانش آموزی که نیاز خاص دارد توجه داشته باشد نگاه بسیار بسیار مهربانانه‌ای به دانش آموزان داشته باشد و خسته هم نشود و باور کنید شرایطی که یک معلم تحمل می‌کند شاید بسیاری از والدین دانش آموزان عزیز نتوانند آن را تحمل کنند در عین حال معلمان متواضع هستند خیلی اهل معرفی هنرمندی که دارند نیستند ما در وزارت آموزش و پرورش بیش از ۱۱ هزار نفر با مدرک دکترا داریم یعنی بیشترین دکترا شاید در وزارت آموزش و پرورش خدمت می‌کنم حدود ۲۷۴ هزار نفر با مدرک فوق لیسانس داریم و بیش از ۵۴۵ هزار نفر با مدرک کارشناسی و الحمدالله این ظرفیت دانشی که در وزارت آموزش و پرورش وجود دارد و سطح مدرک تحصیلی و ارتقای مدرک تحصیلی که به برکت انقلاب اسلامی و توجهی که به آموزش و پرورش بوده نظام تربیت معلم توجهی که نظام به بحث تعلیم و تربیت داشته باعث شده که این میزان از فرهیختگی در حال حاضر در آموزش و پرورش باشد و فرزندان این کشور را آموزش بدهند ما امسال بر اساس حقوق آبان ماه عرض می‌کنم خدمتتان حدود یک میلیون و هفتاد هزار نفر حقوق بگیر داشتیم تعدادی هم از همکاران ما هستند مامور به دستگاه‌های دیگر هستند شهردار هستند فرماندار هستند نماینده مجلس هستند و عموماً هم در سطوح بالایی مدیریتی در واقع آموزش و پرورش یک جورایی صادر کننده نیروی انسانی به دستگاه‌های دیگر هم است و کانون فرهیختگی است این اعداد و ارقام که خدمت شما عرض می‌کنم.

سوال: آقای دکتر چند تا از اینها که دکترا دارند و می‌روند واقعاً سر کلاس تدریس می‌کنند جز سطوح مدیریتی و یا سطوح کارمندی وزارتخانه نیستند؟

فرهادی: عموماً سر کلاس درس هستم، چون بخش کارمندی ما کم است، بخش کارمندی‌مان به هر حال تعداد کمی از معلمان را تشکیل می‌دهد بیشتر از چگالی معلمان عزیز ما در کلاس درس است و حضورشان و نقش برجسته‌شان چه از نظر تعداد و ساعتی که صرف می‌شود سر کلاس درس.

سوال: آقای دکتر برویم سراغ آزمون استخدامی سرایدار‌ها این آزمون در چه زمانی برگزار می‌شود اصلاً چه لزومی به آزمون استخدامی برای سرایدار‌ها بود که طراحی شود قبلاً یادم است که مثلاً زمان ما بابای مدرسه کسی بود که حالا انتخاب می‌شد و می‌آمد و فقط اینکه مورد اعتماد باشد و بتواند از عهده نگهداری بچه‌ها در زنگ‌های تفریح یا نگهداری مدرسه بر بیاید کافی بود، اما الان اینقدر این فضا توسعه پیدا کرده که آزمون استخدامی دارید برایشان می‌گذارید که یک سری مؤلفه‌ها دارد این آزمون اصلاً چه لزومی داشت و چه زمانی برگزار می‌شود افراد جذب شده چقدر مشکل کمبود سرایدار در مدارس را می‌توانند حل کنند؟

فرهادی: ببینید اولاً بابای مدرسه که در یک جا‌هایی می‌تواند مادر مدرسه هم باشد، چون ما سرایدار و خدمتگزار‌های خانم هم داریم که بسیار هم حضورشان مغتنم است در مدارس دخترانه ما ببینید بخشی از تعلیم و تربیت است نمی‌شود بگوییم که بابای مدرسه صرفاً یک خدمتگزاری است که مدرسه را نظافت می‌کند یا برای معلم‌ها چای می‌آورد نه ما بخشی از زیست بوم تعلیم و تربیت در مدرسه می‌بینیم بابای مدرسه را بسیار نقش مهمی دارد نگاه مهربانانه بابای مدرسه در بدو ورود دانش آموزان را در واقع استقبال می‌کند و بعد در واقع با بابای مدرسه خداحافظی می‌کنند و مدرسه را ترک می‌کنند تا ایجاد نظم و ترتیب در مدرسه نظافت مدرسه و همچنین خدمتی که به معلمان عزیز می‌دهند، من جا دارد اینجا یک نکته‌ای عرض کنم نیرو‌های خدمتگزار و سرایدار ما فقط یک کار انجام نمی‌دهند چندین کار انجام می‌دهند این عزیزان نامه رسان هستند آبدارچی هستند، نظافتچی هستند، خدمتگزار هستند، نگهبان هستند یعنی مجموعه‌ای از وظایف اموال مدرسه تحویل این عزیزان است حضور آنها در مدرسه می‌خواهم عرض کنم حضورشان حضور بی‌بدیل و مهمی است نکته بعدی تعداد این عزیزان که ما در آموزش و پرورش نیاز داریم ما در سال ۱۳۸۲ که به مراتب تعداد مدارس کمتری داشتیم بیش از ۸۲ هزار خدمتگزار در آموزش و پرورش داشتیم الان اینها زیر ۵۳ هزار نفر هستند، یعنی اگر افزایش مدارس را اصلاً در نظر نگیریم ما چیزی حدود ۳۰ هزار نیروی سرایدار خدمتگزار نسبت به دهه ۸۰ کم داریم ولی سال گذشته با حمایت دولت محترم تعدادی از ظرفیت‌های قانونی جذب شدند و اضافه شدند به نیرو‌های سرایدار و خدمتگزار ما امسال حالا این خبر‌ها رو باید سازمان اداری و استخدامی اعلام بفرمایند ولی من، چون بخشی از کار را اطلاع دارم و سوال فرمودید عرض می‌کنم دفترچه آزمون استخدامی این عزیزان پیش نویسش تهیه شده با هماهنگی و همکاری رئیس محترم سازمان اداری و استخدام جناب آقای دکتر رفیعی‌زاده و همچنین همکاری سازمان برنامه و بودجه و رئیس محترم سازمان جناب آقای دکتر پورمحمدی دارد این کار پیش می‌رود به زودی ان شاالله اعلام می‌کنیم.

سوال: یعنی زمان آزمون هنوز مشخص نیست؟

فرهادی: خیلی زود ان شاالله اعلام می‌کنیم در همین روز‌ها باید ثبت نام را اعلام کنیم که چه عزیزان و چه شرایطی دارند که در دفترچه اعلام کردیم.

سوال: آقای دکتر هنوز دفترچه مشخص نیست شرایط مشخص نیست ولی در فضای مجازی در مورد منابع آزمون خیلی ما می‌شنویم این را تایید می‌کنید؟

فرهادی: نه ما تایید نمی‌کنیم در واقع توصیه‌مان این است که صبر کنند عزیزانی که متقاضی هستند دفترچه منتشر شود مطابق قانون ما موظف هستیم که یک ماه قبل از آزمون حداقل یک ماه قبل از آزمون دفترچه استخدامی را منتشر کنیم و عزیزان فرصت داشته باشند خودشان را برای آزمون آماده کنند.

سوال: بفرمایید پیگیری شناسه استخدامی معلمان مهرآفرین به کجا رسید؟

فرهادی: ببینید معلمان عزیز مهرآفرین بر اساس طرح مهرآفرین در دولت‌های قبل برای عزیزانی که در آزمون شرکت نکردند ولی به نحوی در آموزش و پرورش حضور داشتند در واقع طرح شده که این عزیزان اگر به شهرستان‌ها مراجعه کنند و یا از ستاد وزارتخانه به مدارس بروند وضعیت استخدامی‌شان به پیمانی در واقع تغییر می‌کند.

سوال: یعنی از بلاتکلیفی در می‌آیند؟

فرهادی اینها الان پیمانی هستند مطالبه این عزیزان این است که بتوانند از پیمانی به رده‌های بالاتر استخدامی مثل رسمی آزمایشی در واقع تبدیل شوند ما تمام اطلاعات این عزیزان را به سازمان اداری و استخدامی دادیم یک منعی داشت که الحمدالله آن هم برطرف شد تحت عنوان اینکه هر عنوان استخدام مشروط به آزمون است، اما چون شورای انقلاب فرهنگی این قانون را بعد از طرح مهرآفرین مصوب کرده بود آزمون شامل حال این عزیزان نمی‌شود ان شاالله با همکاری سازمان اداری و استخدامی بتوانیم ردیف استخدامی بگیریم و اینها هم از پیمانی به رسمی آزمایشی بتوانند تبدیل وضعیت شوند.