شکل‌گیری زبان مشترک بین دانشگاه و جامعه ضروری است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، سخنگوی دولت در اختتامیه بیست و هفتمین کنگره سراسری همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی با تشکر از حضور فعالانه جامعه دانشگاهی در دفاع مقدس ۱۲ روزه گفت: در ابتدا تشکر می‌کنم از جامعه دانشگاهی به خاطر رویکرد بسیار خوبی که در طول این دفاع مقدس ۱۲ روزه اتخاذ کردند. در این دوران بعضی از کسانی که از دانشگاه طرد شده بودند و به نوعی نظام حکمرانی ما آنها را پس زده بود، آمدند و اعلام حضور کردند.

فاطمه مهاجرانی ادامه داد: در دوران جنگ، صنعتگران بدون اینکه بترسند صنایع شان را فعال نگه داشتند. علاوه بر این در صنوف هم ما شاهد کمترین میزان گران‌فروشی و احتکار و بدرفتاری بودیم. این اتفاق بسیار مبارک بود و من به عنوان هم یک عضو دولت و هم به عنوان یک شهروند تشکر می‌کنم از آنچه که در طول این چند روز رخ داد به سبب آنکه ما شاهد باز شدن اصل نوینی در گفت‌و‌گو هستیم. این فصل نوین گفت‌و‌گو فصلی است که باید ایراد‌ها را بشنویم و کاملا صادقانه تاب بیاریم.

سخنگوی دولت با بیان اینکه موضوع ارتباط صنعت، دانشگاه و جامعه موضوع بسیار مهمی است، افزود: سوال مهمی اینجا مطرح است که آیا دانشگاه نیرو برای جامعه تربیت می‌کند یا نیرو تربیت می‌کند که فقط نیرو تربیت کرده باشد. طبیعتاً آن چیزی که امروز قابل پذیرش است این است که دانشگاه فعالیت می‌کند که بتواند مسائل جامعه را حل کند. در کنار اینکه دانشگاه یک سری حوزه‌های بنیادین علم را هم باید پیش ببرد. اما حجمی از کار دانشگاه به خصوص در رشته‌های کاربردی حتماً در ارتباط با جامعه است.

فاطمه مهاجرانی با بیان اینکه موضوع ارتباط صنعت و دانشگاه از موضوعاتی است که در جهان سال‌ها درباره آن صحبت می‌شود، گفت: قسمتی از لایه‌های فناورانه ما بسیار خوب و پرشتاب در حال حرکت است مانند آنچه که در معاونت علمی ریاست جمهوری و بنیاد نخبگان در حال انجام است. اگرچه حجمی از صنعت ما صنعتی است که مبتنی بر ورود قطعات اولیه است و لذا آنچه که در پارک علم و فناوری و مراکز رشد ما حاصل می‌شود، لزوماً نتواند به محصولی که در کارخانه‌های ما استفاده می‌شود، تبدیل شود، اما این مساله به این معنی نیست که صنعت و دانشگاه جامعه نمی‌توانند با هم زبان مشترک داشته باشند.

این مقام مسئول ادامه داد: داشتن زبان مشترک بین جامعه و دانشگاه به این معناست که با هم بتوانند به موضوعات نگاه کنند. واقعیت این است آن چیزی که ما آموزش می‌دهیم با آنچه که صنعت نیاز دارد، فاصله معناداری دارد. دنیا این موضوع را حل کرده است یعنی با اینکه دانشجو برود در محیط صنعت کارآموزی‌های جدی کند، مشکلی ندارد. در واقع با صرف ۱۳۰ تا ۱۴۰ ساعت کارآموزی، نمی‌توان فرد صنعتی تربیت کرد. تجربه آموزش نشان داده که در رشته‌هایی نظیر رشته‌های دسته علوم پزشکی که دانشجویان به صورت واقعی مدتی از تحصیل شان را در میدان می‌گذرانند، تجربه موفقی‌است.

فاطمه مهاجرانی ادامه داد: اگر بنا باشد ما موضوع صنعت و دانشگاه را حل کنیم حتما باید ابتدا تفکرمان راجع به این موضوع را حل کنیم. وقتی فرد می‌تواند مسئله صنعت را حل کند که اول فضای صنعت را درک کرده باشد و بپذیرد که در آمیختن کارگر با سرکارگر چگونه است؛ لذا قسمتی از حل مسئله صنعت و دانشگاه با حوزه دانش بنیان ما قابل حل است که قسمت خیلی بزرگی هم نیست.

سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه حتما نیاز به تغییر پارادایم در حوزه‌های آموزش داریم، افزود: اگر این تغییر پارادایم صورت نگیرد مثل آنچه که در آموزش رشته‌های پزشکی اتفاق افتاده است، شاهد بروز تحول نخواهیم بود. فضای مشترک و ادبیات مشترک کمک می‌کند که واژگان مشترک خلق شود تا ما به مسائل یکدیگر اشراف پیدا کنیم.

فاطمه مهاجرانی بیان کرد: آن چیزی را که به عنوان راهکار و بسته سیاستی از چنین انجمن‌هایی خارج می‌شود با افتخار دنبال خواهم کرد و آنچه را که بتوان هم در وزارت صنعت، معدن و تجارت تا سایر وزارتخانه‌ها که بتوانند بهره بردار باشند حتما پیگیری می‌کنم. نگاه آقای سیمایی صراف وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم بر ارتباط بیشتر با صنعت است.

در ادامه دبیر کل کنگره و رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه نیز در مراسم اختتامیه بیان کرد: این کنگره را می‌توان فرصتی برای گفت‌وگوی فعال، تحلیل وضع موجود و طراحی آینده مشترک کشور معرفی کرد. باید به‌درستی بر واژه «همکاری» به‌جای «ارتباط» اصرار داشت؛ چرا که ارتباط می‌تواند منفعل، یک‌طرفه و سطحی باشد، اما همکاری، فرایندی دوسویه، هدف‌مند و ساختاریافته است که ثمره‌اش، تحول واقعی در اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود.

مسعود شفیعی اضافه کرد: دانشگاه‌های کشور هنوز نتوانسته‌اند به سطحی از کارآمدی برسند که رضایت صنعت و جامعه را جلب کنند. در صنایعی همچون فولاد، خودرو و نفت، بسیاری از مشکلات فنی و ساختاری، ناشی از فاصله میان نهاد علم و نهاد تولید است. این نکته، بار دیگر ضرورت طراحی سازوکار‌های کاربردمحور، مسئله‌محور و مأموریت‌محور در دانشگاه‌ها را یادآور می‌شود.

دبیر کل کنگره و رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه بر اهمیت تربیت تکنسین‌های ماهر به‌عنوان نیروی پیشران صنعت تأکید کرد و افزود: دانشگاه‌ها باید از تمرکز صرف بر خروجی‌های نظری عبور کنند و به مهارت‌آموزی، کارآموزی، پروژه‌های صنعتی و مدل‌های همکاری‌های واقعی با صنعت بپردازند. این بازنگری، سنگ‌بنای عدالت آموزشی و توسعه‌ی متوازن منطقه‌ای خواهد بود.

مسعود شفیعی با تاکید بر مسئولیت دولت در سیاست‌گذاری و تأمین مالی تحقیق و توسعه گفت: بدون ورود فعال دولت، به‌ویژه در صنایع نیمه‌فعال یا با ظرفیت محدود، انتظار توسعه نوآوری، بیهوده است. دولت باید به‌عنوان تسهیل‌گر همکاری، تضمین‌کننده پایداری مالی پروژه‌ها، و هماهنگ‌کننده اهداف کلان توسعه ملی عمل کند.

دبیر کل کنگره و رئیس جمعیت ایرانی، با الهام از تجربه‌های بین‌المللی موفق نظیر ژاپن، کنگره را مصداقی از ملی‌گرایی توسعه‌محور قلمداد کرد و افزود: توسعه واقعی، نه از راه تقلید، بلکه از دل ظرفیت‌های درون‌زا، پژوهش‌های بومی و سازوکار‌های نهادینه‌شده شکل می‌گیرد. در این نگاه، دانشگاه نقش قطب دانش، صنعت نقش موتور اقتصادی و دولت نقش ناظر و تسهیل‌گر توسعه ملی را ایفا می‌کند.