نقش محوری ستاد‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در توسعه ابزار‌های مالیاتی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، بهرامی رئیس مرکز راهبری ستاد‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در جلسه‌ هم‌اندیشی که با حضور دبیران این ستادها و علی شجاع مرادی مدیر دبیرخانه حمایت‌های مالیاتی معاونت علمی، با هدف هموارسازی مسیر همکاری میان این دبیرخانه و ستادهای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان برگزار شد، بر اهمیت توسعه همکاری میان دبیرخانه اعتبار مالیاتی و ستادهای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان تأکید کرد و ادامه داد: در اهداف و برنامه‌های مرکز راهبری ستاد‌های ویژه توسعه اقتصاد دانش‌بنیان سال ۱۴۰۴، ستادها نقش ویژه‌ای در اجرایی‌سازی قانون جهش تولید دانش‌بنیان و ابزارهای آن، از جمله اعتبار مالیاتی و تولید بار اول، ایفا خواهند کرد.

وی همچنین افزود: ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که هر ستاد یک کارشناس یا نماینده در حوزه اعتبار مالیاتی داشته باشد که تحت آموزش دبیرخانه اعتبار مالیاتی قرار گیرد. این فرد می‌تواند نقش تسهیل‌گر را ایفا کرده و در پیشبرد این موضوع کمک کند. 

شجاع مرادی مدیر دبیرخانه حمایت‌های مالیاتی معاونت علمی هم در ادامه این جلسه ، در خصوص مفهوم اعتبار مالیاتی توضیح داد: اعتبار مالیاتی معادل هزینه‌کرد در طرح تحقیق و توسعه یا طرح سرمایه‌گذاری است که به شرکت‌ها و مؤسسات متقاضی اعطا می‌شود و قابلیت انتقال به سال‌های آتی را دارد. معادل آن از مالیات قطعی‌شده سال انجام هزینه مذکور یا سال‌های بعد کسر می‌شود. (بند ب و ت ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان).

وی افزود: اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه برای حمایت از توسعه دانش فنی، تولید محصولات جدید، ارتقای اساسی محصولات موجود و بهبود فرآیندهای تولید و عملیات است و تمامی شرکت‌های دارای پروانه بهره‌برداری یا جواز فعالیت، اعم از دانش‌بنیان و غیر دانش‌بنیان، مشمول دریافت آن هستند. در طرح‌های تحقیق و توسعه، پروژه‌های تولیدی و عمرانی مورد حمایت قرار نمی‌گیرند و این پروژه‌ها در طرح سرمایه‌گذاری مورد حمایت واقع می‌شوند.

مدیر دبیرخانه حمایت‌های مالیاتی معاونت علمی با اشاره به شاخصه‌های کلیدی برای دریافت اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه گفت: برای بهره‌مندی از این ابزار حمایتی، طرح‌های تحقیق و توسعه باید دارای شاخصه‌هایی اعم از سطح فناوری حداقل متوسط به بالا، ارائه طرح به صورت پروژه‌ای برنامه‌محور، برخورداری از اقدامات و خروجی مشخص، جدید بودن و نه لزوماً منحصر به فرد بودن محصول باشند. 

او در خصوص فرآیند ارزیابی پروژه‌ها گفت: طرح برای سه داور ارسال می‌شود و نتیجه برای دبیرخانه برگشت داده شده و سپس به ستادها ارسال می‌شود و پس از جمع‌بندی با ستادها، نتیجه نهایی حاصل می‌شود. 

شجاع مرادی درخصوص اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری گفت: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (بازار اول و دوم فرابورس ایران) یا شرکت‌های دارای سرمایه ثبتی به میزان حداقل یک‌سی‌ام سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی، می‌توانند از ابزار اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند. این ابزار با هدف ایجاد زیرساخت برای محصولات دانش‌بنیان به منظور افزایش مقیاس، تجاری‌سازی و سرمایه‌گذاری روی شرکت‌های دانش‌بنیان برای توسعه دانش فنی در طرح‌های زیرساختی طراحی شده است.

مدیر دبیرخانه حمایت‌های مالیاتی معاونت علمی ادامه داد: نحوه اجرای این پروژه‌ها در قالب مشارکت حقوقی با شرکت‌های دانش‌بنیان از طریق افزایش سرمایه در این شرکت‌ها صورت می‌گیرد. اگر این مشارکت به صورت مستقیم انجام شود، مشمول ۳۰ درصد اعتبار مالیاتی می‌شود، اما اگر به صورت غیرمستقیم و از طریق ایجاد یا افزایش سرمایه صندوق پژوهش و فناوری یا صندوق بورسی صورت گیرد، ۱۰۰ درصد اعتبار مالیاتی را شامل می‌شود. در سال جاری و سال گذشته، هیچ طرح مستقیمی اجرا نشده و تمامی طرح‌ها به صورت غیرمستقیم انجام شده است.

شجاع مرادی ماشین‌آلات و تجهیزات داخلی (۱۰۰% هزینه کرد)، ماشین‌آلات و تجهیزات خارجی بدون مشابه خارجی (۵۰% هزینه کرد)، نیروی انسانی، مواد اولیه، تست و اخذ تأییدیه‌ها و مجوزها و هزینه تهیه زیرساخت را از جمله هزینه‌های مشمول اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش‌بنیان برشمرد.

وی همچنین اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری در توسعه زیست‌بوم نوآوری را نوع سوم اعتبار مالیاتی خواند و ادامه داد: این ابزار شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران و فرابورس یا شرکت‌های دارای سرمایه ثبتی معادل حداقل یک‌سی‌ام سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی می‌شود. تفاوت اصلی این طرح در نحوه اجرای پروژه است که در قالب مشارکت با بخش دولتی نظیر دانشگاه‌ها، پارک‌ها و مراکز رشد صورت می‌گیرد. توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز زیست‌بوم، مانند آزمایشگاه فب‌لب، از جمله کارکردهای این بخش است.

مدیر دبیرخانه حمایت‌های مالیاتی معاونت علمی با اشاره به فرآیند ارزیابی و تعیین میزان حمایت بیان کرد: تأیید موضوعات پروژه، تأیید هزینه‌کرد پروژه و اعلام به سازمان امور مالیاتی بر عهده معاونت علمی است. وظیفه سازمان امور مالیاتی، راستی‌آزمایی اسناد مالی هزینه کرد در زمان رسیدگی است. در سال ۱۴۰۳، مقرر شده است که سازمان، اعتبار مالیاتی را بدون نیاز به راستی‌آزمایی و به صورت سیستمی اعمال کند.

شجاع مرادی همچنین با اشاره به نقد شدن حدود ۹۰ درصد اعتبار مالیاتی‌های معرفی شده به سازمان، از همکاری خوب سازمان امور مالیاتی خبر داد.

وی در خصوص گزارش عملکرد سال ۱۴۰۳ اعلام کرد: ۲۱۷۶ طرح‌‌ اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه از ۷۷۷ شرکت به ارزش حدود ۶ همت مورد تایید قرار گرفت که از این میزان ۴.۳ همت به شرکت‌های دانش‌بنیان و ۱.۷ همت به شرکت‌های غیردانش‌بنیان اختصاص یافت. همچنین در مجموع ۲۳ طرح اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری مورد تایید قرار گرفت.

به گفته شجاع مرادی، حوزه دارو و فناوری اطلاعات جزو حوزه‌های پیشرو در این زمینه بوده‌اند و در سال ۱۴۰۳، مشارکت استان‌ها نسبت به سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: ترویج برنامه اعتبار مالیاتی و آموزش به شرکت‌های مرتبط با ستادهای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان از طریق برگزاری جلسات عمومی یا اختصاصی بین این شرکت‌ها و صنایع مرتبط، طراحی مدل اعتبار مالیاتی برای پروژه‌های مرتبط با اولویت‌های ستاد و همکاری در نهایی‌سازی ارزیابی‌های اعتبار مالیاتی در دبیرخانه، از جمله برنامه‌های همکاری ستادها برای پیشبرد برنامه‌ اعتبار مالیاتی خواهد بود.