گستره و چرایی افزایش بی سابقه اعدام‌ها در عربستان بعد از قدرت گیری بن سلمان

گستره اعدام ها در عربستان بعد از قدرت گیری بن سلمان

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما؛ سازمان اروپایی- سعودی حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد، حکم‌های اعدام در دوره ولیعهدی محمد بن سلمان در عربستان، هر سال تقریبا دو برابر شده و میانگین اعدام‌ها در دوره بن سلمان و پدرش ۸۲ درصد افزایش داشته است.

طبق این گزارش، در سال ۲۰۲۲ عربستان ۱۴۷ تن را اعدام کرد و این آمار از مجموع کل حکم‌های دو سال گذشته که ۸۱ مورد بوده، بیشتر بوده است، از این ۱۴۷ تن ۸۱ نفر در یک روز در مارس ۲۰۲۲ اعدام شدند که به عنوان بزرگترین اعدام دسته‌جمعی تاریخ عربستان شناخته می‌شود و محکومیت‌های بین‌المللی را به دنبال داشت.

همچنین طبق سازمان اروپایی- سعودی حقوق بشر ، در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ حکم‌های اجرا شده ۱۱۹ درصد افزایش داشته و صدور این حکم‌ها در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ نیز ۴۴۴ درصد افزایش داشته است. بر اساس اعلام مرکز رسمی حقوق بشر در سال ۲۰۲۰ مییلادی ۲۷ حکم اعدام و در سال ۲۰۲۱ میلادی ۶۷ حکم اعدام اجرا شدند.

در دوره بن سلمان ماهیت اعدام‌ها از شرعی به سیاسی تغییر یافته است

اعدام‌ها با توجه به بافت سنتی و مذهبی عربستان ازهمان ابتدای شکل گیری این کشوروجود داشته است، اما تعداد اعدام‌ها هرگز به میزان دوره بن سلمان نبوده است ضمن آنکه تا پیش از تصاحب قدرت از سوی محمد بن سلمان اعدام‌ها جنبه دینی داشته و حاصل اجرای احکام شرعی بوده است، اما بعد از قدرت گیری بن سلمان این وجه از کارکرد اعدام‌ها در عربستان به شدت ضعیف شده چراکه اساسا یکی از ماموریت‌های بن سلمان اجرای اصلاحات دینی و فرهنگی در این کشور و دورکردن عربستان از بافت سنتی و مذهبی و سوق دادن آن به سمت گرایشات لائیک بوده است.

به تبع این تغییرات، از اعدام‌های که باردینی و شرعی داشته کاسته شده و برعکس بر اعدام‌های که بار سیاسی داشته و با هدف انحصار قدرت و برداشتن مخالفان از سر راه خود صورت گرفته افزایش یافته است.

با وجود اینکه درهمه مقاطع، اغلب اعدامی‌ها از مخالفان شیعیه بوده است، اما در دوره بن سلمان دو مجموعه دیگر نیز به این جمع اضافه شدند که اتفاقا با بن سلمان قرابت دینی و مذهبی دارند، اما یا به دلیل اینکه به نحوی با بن سلمان مخالفت کرده اند و یا در برابر طرح‌های وی مقاومت کرده اند به اعدام محکوم شده اند.

اکنون بیشتر اعدامی‌ها به دلایل سیاسی صورت می‌گیرد و اغلب اعدامی‌ها یا از منتقدین بن سلمان هستند و یا کسانی هستند که به دلیل مقاومت در برابر تخریب خانه‌های خود در اجرای پروژه موسوم به نیوم مورد خشم و غضب بن سلمان واقع شده اند.

افزایش اعدامی‌ها درعربستان با ترمیم روابط این کشور با رژیم صهیونیستی مرتبط است

بن سلمان درشرایطی به قدرت رسید که به شدت از حمایت دولت ترامپ و اوانجلیست‌های حاکم بر ان برخورداربود به گونه ایی که اگر این حمایت‌ها نمی‌شد بعید بود که بن سلمان بتواند موانع و رقبای داخلی را به سرعت پشت سر بگذارد و خود را به کرسی پادشاهی نزدیک کند.

از اینرو ارتباط معناداری بین ترمیم روابط عربستان و رژیم صهیونیستی با افزایش اعدام‌ها در دوره بن سلمان مشاهده می‌شود و این نشان می‌دهد که بن سلمان از نفوذ و مافیای یهودی در کشور‌های غربی به عنوان ابزاری برای تثبیت پایه‌های قدرت خود در داخل استفاده می‌کند و اتفاقا رژیم صهیونیستی با توجه به عمق و گستره مخالفت‌های مردمی با این رژیم در کشور‌های عربی که در جریان بازی‌های جام جهانی دوحه خود را نشان داد با دموکراسی در کشور‌های عربی مخالف است و دیکتاتوری را بر دموکراسی در این کشور ترجیح می‌دهد ضمن آن که در داخل اسرائیل هم همین روند در جریان است و اساسا یکی از انتقاد‌های داخلی از نتانیاهو این بوده است که وی اسرائیل را از دموکراسی دور و به نظام دیکتاتوری نزدیک کرده است.

برخورد دوگانه و مماشات کشور‌های غربی در افزایش اعدام‌ها در دوره بن سلمان موثر بوده است

یکی از دلایل افزایش اعدام‌ها در عربستان پس از قدرت گیری بن سلمان به برخورد دوگانه کشور‌های غربی و مجامع بین المللی برمی گردد. این کشور‌ها و مجامع یا در قبال این اعدام‌ها سکوت می‌کنند و یا از انتشار گاه و بیگاه آن به عنوان اهرمی برای باج گیری استفاده می‌کنند.

نکته قابل توجه وتامل دیگر اینکه کشور‌های غربی معمولا در قبال اعدام‌های که جنبه شرعی و دینی داشته واکنش نشان می‌دهند تا عربستان را مجبور کنند از دین و شریعت فاصله بگیرد و جریان لائیک را درپیش بگیرد، اما معمولا در قبال اعدام‌های که جنبه وکارکرد سیاسی دارد و به عنوان ابزاری از سوی بن سلمان برای حذف مخالفان بکارگرفته می‌شود سیاست سکوت در پیش می‌گیرند و معمولا با اغماض و مماشات همراه است. احمد کاظم زاده