گزارش مکتوب؛
آبهایی که حیات می گیرند
آب مايۀ حيات و نعمتِ است كه خداوند متعال آنرا به شكل وافر و رايگان براي بندگان و ديگر موجودات روي زمين اعطا نموده است اما گاهی این مایه حیات زندگی را از انسان می گیرد.
انسان گاهی برای تفریح و سرگرمی راههایی را انتخاب می کند که انتهایی جز پشیمانی و درد ندارد، آنجا که سرانجام لحظه ای تفریح و در کنار هم بودن، تلخ و سرشار از رنج رقم می خورد.
با گذشت حدود 14 سال هنوز هم حادثه غرق شدن آقای راستگو و 3 پسر جوانش در رودخانه بشار یاسوج و نیز 5 دختر دانش آموز دهدشتی در آبشار تنگه شاه بهرام برای مردم استان کهگیلویه و بویراحمد زجر آور است و با یادآوری آن حوادث تلخ اشکها جاری می شود.
اما انگار تمامی ندارد این دادستان تلخ و هر سال تلختر از آن رخ میدهد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، غرق شدن های مکرر در آب های استان به نوعی مرگ تکراری تبدیل شده و هر چند وقت یکبار خبر غرق شدگی جوانان و نوجوانان تیتر رسانه ها می شود، آبشارها، رودخانه ها و سدهای استان قربانگاه انسان های سهل انگاری شده که بدون آشنایی با فنون شنا به بهانه آب بازی و شناکردن خود را قربانی لحظه های خنک شدن و تفریح می کنند.
قرارگرفتن این استان با یک درصد مساحت کشور در میان ارتفاعات زاگرس مرکزی و دارا بودن بیش از 40 قله بالای 4 هزارمتر آن را به یکی از استانهای برف گیر و بانزولات جوی بالا تبدیل کرده است.
کهگیلویه وبویراحمد به دلیل وجود ارتفاعات فراوان میزان دریافت نزولات جوی نسبتاً زیاد را به خود اختصاص می دهد که بیشترآنها به صورت برف است و در نهایت سبب تغذیه رودهای این استان میشود به گونه ای که 10 درصد آبهای کشور را در اختیار دارد.
وجود بیش از 500 چشمه جوشان آب آشامیدنی و معدنی، هزارو 400 رودخانه فصلی و دائمی ، بیش از 40 آبشار دائمی و فصلی و 2 سد شاه قاسم به ظرفیت 9 میلیون متر مکعب در حومه یاسوج و سد کوثر به ظرفیت حدود 500 میلیون متر مکعب در غرب گچساران و نیز دریاچه سد مارون این استان را به لحاظ غنی بودن آب، شاخص کرده است.
مارون، خرسان، زهره، بشاور (بازرنگ)، نازمکان، ماربر، آبشاریاسوج، آبشار تنگ تامرادی، آبشار کمردوغ که به عروس آبشارهای ایران مشهور است با ارتفاع 100 متر،آبشار نادری با ارتفاع70 متر، آبشار منطقه خائیز با ارتفاع 30 متر، آبشار طوف خیمه سوق با ارتفاع 50 متر، دره آجم، گردآوه، آب شور، تغار، قلات و خیرآباد از جمله رودها و آبشارهای پر آب استان کهگیلویه و بویراحمد هستند.
وجود این رودخانه ها، چشمه ها و آب ها و طبیعت خدادادی اش موجب شده این استان در میان مردم به پایتخت طبیعت ایران و به محلی زیبا و بکر برای گردشگران از سراسر کشور تبدیل شود و سالانه صدها هزار نفر از این مواهب خدادادی استفاده کنند.
آبهای وحشی و شناگرانی ناشی
هر ساله در فصل های گرم ده ها نفر در رودخانه ها و دریاهای كشور بر اثر نا آشنایی با فنون شنا، وجود گرداب هایی كه ساماندهی نشده و اطلاع رسانی ناكافی درباره مناطق پرخطر جان خود را از دست می دهند اما این قصه دردناك همچنان تكرار می شود.
براساس آمار پزشكی قانونی حدود 879 نفر در سال 94 در آب های خروشان كشور جان خود را از دست دادند.
بیشترین آمار غرق شدگی های منجر به مرگ كشور در رودخانه ها است.
در این میان كهگیلویه و بویراحمد با داشتن 66 رودخانه دائمی و فصلی یكی از پنج استان آسیب پذیر در زمینه غرق شدگی است.
در یک ماهه گذشته دهها نفر در آب های خروشان كهگیلویه و بویراحمد غرق شده و جان خود را از دست دادند.
در میان رودخانه های استان، رودخانه مارون در کهگیلویه طی چند سال اخیر به قتلگاهی برای مردم این شهرستان تبدیل شده است.
رضایی پدر دلسوخته دهدشتی در این خصوص می گوید:گرمای جانسوز و بی رحم تابستان جوانان را به سوی شنا در آبهای خروشان می کشاند اما نبود نرده و محافظ و عدم نصب علائم هشدار دهنده از سوی مسئولان سبب به کام مرگ کشیده شدن بسیاری از جوانان شهرستان کهگیلویه در این رودخانه شده است.
آقای آزادی کارشناس شنای استان هم گفت:هیچ اقدام مناسبی صورت نگرفته و متاسف تر از هر چیزی تاکنون هیچ گونه تذکری از سوی مسئولان استانی داده نشده و این باعث بروز ناراحتی مردم از عملکرد مسئولان متولی شد .
وی افزود:دریاچه سد مارون به عنوان یکی از نقاط حادثه خیز شهرستان کهگیلویه شناخته شده است، با توجه به اهمیت حفاظت از خطرات جانی شهروندان یکی از اقداماتی که می تواند باعث کاهش خطرات جانبی شود ایجاد پایگاههای امدادی و نصب علائم ایمنی در کنار این سد و رودخانه مارون است.
برخی از كارشناسان می گویند: بالا بودن قیمت ورودی استخرها و غیراستاندار بودن این مكان ها در این استان از دلایل روی آوردن جوانان به شنا در آب های آزاد است كه این امر ضرورت توجه و همت مسئولان را دو چندان كرده است.
خانم كریمی دختر 17 ساله گچسارانی كه برادرش در جلوی دیدگانش در رودخانه زهره غرق شد، گفت: برادرم كه برای مرخصی دوران خدمت سربازی به ساحل رودخانه رفته بود به دلیل ناآشنایی با فن شنا جان خود را از دست داد.
كریمی افزود: تصویر فریادهای بی پاسخ برادرم در حالی كه كسی نبود نجاتش دهد برایم كابوس شده است.
وی از دوستداران ورزش شنا خواست درمناطقی كه نجات غریق حضور ندارد شنا نكنند.
یك جوان 18 ساله ساكن شهر دهدشت كه یكی از دوستان نزدیك خود را در یك حادثه غرق شدگی از دست داده است هم گفت: وجود گرداب در آبشار كیوان و ناآشنایی با منطقه عامل غرق شدگی بسیاری از جوانان است.
مرتضی محمدی از مسئولان خواست برای ساماندهی سواحل رودخانه های این استان چاره اندیشی كنند.
اما تلخ تر از قصه غرق شدن در رودخانه ها غرق شدن در استخر با وجود دهها شناگر و افراد نجات غریق دردآور تر است.
چند سال پیش خبر غرق شدن سعادت رضایی جوان 33 ساله اهل روستای خلیفه ای در استخر شنای شهر سوق همه را شوکه کرد.
نبود افراد نجات غریق، سکته در آب و مسائل دیگر توجیهاتی بود که پس از مرگ این جوان مطرح شد اما هیچکدام التیام بخش زخم عمیق مرگ جوان برای پدر نابینا و مادر علیل سعادت نشد.
استخرهایی بدون استاندارد و مجوز فعالیترئیس هیات شنای كهگیلویه و بویراحمد می گوید: هیچ یك از استخرهای شنا در این استان پروانه فعالیت ندارند.آقای گنجی با اشاره به اینكه حضور متولیان اداره استخرهای شنای كهگیلویه و بویراحمد در دوره های آموزشی بازآموزی شنا و غواصی الزامی است، افزود: تعدادی از مربیان فعال در استخرهای استان كارت مربیگری نیز ندارند.وی با یادآوری اینكه ابعاد حوض استخرهای شنای استاندارد 25 در 50 مترمربع است، بیان كرد: در حالی كه این ابعاد در كهگیلویه و بویراحمد 25 در 25 مترمربع است.گنجی اضافه کرد: هیات شنای كهگیلویه و بویراحمد مكانی برای ساماندهی ورزشكاران این رشته ورزشی در هیچ كدام از شهرستان های استان ندارد.
حوادث ناگوار به بلندی یک سریال ادامه دار
تعدا غرق شدگی های امسال زنگ خطری را برای مردم و مسئولان به صدا در آورده است چرا که درطی 3 سال گذشته حدود 40 نفر براثر غرق شدگی جان خودرا ازدست داده اند.
مدیركل پزشكی قانونی كهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: براساس آمارهای موجود بیشترین غرق شدگی در مرداد ماه رخ می دهد.
كامروز امینی افزود: از سال 1391 تاكنون بیش از 70مورد مرگ ناشی از غرق شدگی در استان كهگیلویه و بویراحمد ثبت شده است.
وی ادامه داد: سال 92 با 24 مورد غرق شدگی منجر به مرگ دارای بیشترین تلفات در این زمینه است.
مدیرکل اداره پزشکی قانونی استان اضافه کرد: این آمار در سال 97 ، 13 نفر و در سال 96، 16نفر بوده است و ازابتدای امسال تاکنون حدود 15 نفر در رودخانه های کهگیلویه وبویراحمد غرق شده اند که جسد 2 نفر از آنها هنوز یافت نشده است.
کامروز امینی افزود: بر اساس آخرین سالنامه آماری سازمان پزشکی قانون کشور به طور میانگین تعداد فوتی ناشی از غرق شدگی برحسب جمعیت در کهگیلویه و بویراحمد از میانگین کشور بالاتر بوده و در بین استانهای کشور رتبه های نخست را داشته است.
پیگیری و اقدام مسئولان راه نجات
بدنبال غرق شدن یکی از جوانان منطقه پاتاوه در رودخانه بشار و پیدا نشدن پیکر وی با وجود تلاش همه نیروهای امدادی، عصر روز جمعه24 خرداد نماینده مردم بویراحمد به همراه فرماندار و مدیران شهرستان دنا ،و مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان از محل وقوع حادثه بازدید کردند.
نماینده مردم بویراحمد و دنا در مجلس شورای اسلامی در این بازدید گفت: با توجه به حادثه تاسف بار اخیر که در محدوده بخش پاتاوه اتفاق افتاد پی گیری های هلال احمر، آتش نشانی، سپاه ،نیروی انتظامی و نیروی دریای سپاه ماهشهر برای جستجوی جوان غرق شده انجام گرفته که بدلیل موقعیت منطقه ای که حادثه در آن اتفاق افتاده بود هنوز موفقیتی برای یافتن جسد جوان حاصل نشد.
غلام محمد زارعی ادامه داد: امروز به اتفاق فرماندار مدیران در روستای شترخواب از نزدیک صحبت های این خانواده داغدار شنیده شد و توضیحات مسئولین نیز داده شد.
زارعی در ادامه افزود: انشالله بتوانیم با کمک گرفتن از امکانات تخصصی و تجهیزاتی که از استان های خوزستان ، چهارمحال بختیاری و فارس گرفته شده است و با کمک گرفتن از نیروی های تخصصی و امکانات بیشتر عملیات را تا رسیدن به نتیجه نهایی دنبال کنیم .
وی در ادامه افزود: مقرر شد از شرکت ملی گاز که دارای کمپ هایی در نزدیکی محل حادثه هستند کمک بگیریم هر چند که همکاری کردند اما بهتر است از امکانات انان بیشتر استفاده کنیم و تمام تلاش های خود را برای پایان دادن به نگرانی خانواده داغدار بکار خواهیم بست .
توجه به هشدارهای کارشناسان فنون شنا
به گفته کارشناسان در اطراف استخرهای ذخیره آب حتما باید حصار و فنس مناسب کشیده شود، تابلوهای هشدار دهنده نصب، لوازم نجات از بیرون آب مانند طناب و حلقه نجات در محل قرار گیرد و نگهبان و کارگران حاشیه رودخانه ها نیز آموزشهای توجیهی لازم را فرا گیرند اما متاسفانه با وجود تعدادزیاد غرق شدگی های،برای رودخانه های استان هیچ کدام یک از این موارد در نظر گرفته نشده است.
مسئول ایستگاه های آتش نشانی شهر دوگنبدان گفت: شنا در آب های آزاد بدون در نظر گرفتن عمق و وسعت از مهمترین دلایل غرق شدگی ها است.
افشین پور افزود: ناآگاهی از تفاوت شنا در آب های خروشان و استخر از دیگر دلایل غرق شدگی ها است.
وی اضافه كرد:نصب تابلوهایی حاوی تصاویر حادثه دیدگان پیشین و آگاهی رسانی در ورودی تفرجگاه هایی كه به مناطق پر خطر مانند آب های خروشان منتهی می شود راهكارهایی برای كاهش این حوادث تلخ است.
وی افزود: رسانه های ارتباط جمعی می توانند با هدایت مردم به انجام ورزش مفرح شنا در استخرها تا حدود زیادی به كاهش این معضل كمك كنند.
افشین پور بیان كرد:آگاهی از عمق آب قبل از تصمیم به شیرجه زدن و قبل از ورود به آب ضروری است زیرا شیرجه در آب های كم عمق خطر ضربه به سر و نیز شكستگی گردن را به دنبال دارد و آبهای عمیق برای مبتدیان، خطر غرق شدگی را افزایش می دهد.
وی گفت:بررسی دمای آب نیز ضروری است و افراد باید از وارد شدن ناگهانی به آب سرد خودداری كنید، علت این توصیه پیشگیری از شوك دمایی است.
وی ابراز كرد: شنا در محیط هایی كه نجات غریق ندارد از دیگر عوامل غرق شدگی هاست.
افشین پور ادامه داد: شوخی در آب و مصرف دارویی هایی كه موجب شل شدن عضلات و خواب آلودگی است یكی از عوامل غرق شدگی هاست.
وی توصیه كرد: افراد نباید توانایی خود را در شناكردن بیش از واقعیت باور كنند چرا که یك سوم قربانی های غرق شدگی با فن شنا به طور كامل آشنا بوده اند.
این كارشناس ادامه داد: بسیاری از رودخانه ها با وجود ظاهری آرام بسیار خطرناك و عمیق هستند به نحوی كه فرد بعد از چند قدم جلو رفتن در رودخانه متوجه عمق زیاد آن شده و گرفتار گردآب می شود بنابراین توصیه می كنیم بدون اطلاع از وضعیت رودخانه هرگز برای شنا در آن اقدام نكنید.
مدیر عامل جمعیت هلال احمر كهگیلویه و بویراحمد هم گفت: تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی بهترین كار برای احیای فرد غرق شده است.
جهانبین افزود: زمان طلایی برای نجات غرق شده چهار تا 6 دقیقه است.
نصب تابلوی خطر غرق شدن
معاون حفاظت بهره برداری شركت آب و منطقه ای كهگیلویه وبویراحمد هم گفت: تاكنون بیش از 315 تابلو هشدار دهنده در حاشیه رودخانه های استان نصب است.
رسول فرهادی افزود: با برنامه ریزی های انجام شده در یك دوره 10 ساله در حاشیه رودخانه های استان علائم هشدار دهنده نصب خواهد شد.
با توجه به خواسته به حق مردم و رسانه ها در خصوص نصب علائم هشدار دهنده، به همین منظور به همت رییس هلال احمر کهگیلویه و با حضور خبرنگاران تابلوی نصب علائم هشدار دهنده در حاشیه رودخانه مارون نصب شد.
وی گفت:امید است مسافران،گردشگران و علاقمندان به شنا با رعایت اصول و فنون این رشته ورزشی مفرح و توجه به نکات ایمنی از شنا کردن در مناطق پر خطر اجتناب کنند تا شاهد حوادث تاسف بار نباشیم.
نویسنده :سید غلامحسین موسوی