فرودگاه همدان، ظرفیت مغفول مانده

فرودگاه همدان با توجه به جایگاه منحصربه‌فرد خود یکی از مهم‌ترین فرودگاه‌های غرب کشور به شمار می‌رود.این فرودگاه یکی از قدیمی‌ترین فرودگاه‌های ایران با قدمتی حدود ۸ دهه است .این فرودگاه در سال گذشته ۴۵۸ پرواز مسافربری با ۳۵ هزار و ۸۷۱ نفر مسافر داشته است که نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر تعداد پرواز ۵۷ درصد افزایش و از نظر تعداد مسافر ۱۸ درصد کاهش داشت.
"مرضیه علیپور" یکی از شهروندان همدانی در مورد مزایای سفر هوایی معتقد است : "سفر با هواپیما بسیار راحت تر از سایر وسایل نقلیه است".
او می افزاید:" همدان درمسیر خوبی قرارگرفته و زمینی ۳ و نیم ساعته می شود به پایتخت دسترسی پیدا کرد اما برای مسیرهای دیگر مانند مشهد ، اصفهان ، کیش و یا شیراز نیاز است پروازهایی برقرار باشد" .
"آقای امیری" یکی دیگر از شهروندان معتقد است : "چند سال پیش که برای اولین بار قرار شد پرواز حج تمتع از همدان به عربستان انجام شود، خوشحال شدم زیرا همه آشنایان ما وقتی به این سفر مشرف می شدند باید مسیر همدان تا تهران را با اتوبوس طی کرده وسپس از فرودگاه این شهر استفاده می کردند که همیشه با حوادث و تاخیرهایی همراه بود."

سرمایه گذاری ۸۰ میلیارد تومانی در فرودگاه همدان

برای فرودگاه همدان سرمایه گذاری۸۰ میلیارد تومانی صورت گرفته اما این فرودگاه با تعطیلی گاه و بیگاه پرواز ها مواجه است تا جایی که مردم همدان فراموش کرده اند حمل و نقلی به نام هوایی نیز در شهرشان دارند. تعطیلی پروازهای فرودگاه بین‌المللی همدان به‌قدری تکراری شده که دیگر آن جذابیت خبری که باید را ندارد و هرگاه از تعطیلی پرواز صحبت می‌شود گویی هیچ اتفاقی نیفتاده است و این فرودگاه در رکود به سر می برد.
"سمیرا" دختر ۲۸ ساله ای است که به قول خود نصف عمرش درسفر بوده است . اومی گوید: "سفربه کیش و مشهد حتی سفر به کشورهای همسایه نیاز جوانان شهر همدان است و اگر فرودگاه همدان این زمینه را فراهم کند ما هم مستقیم به مقصد می رسیم. "
برقراری پرواز به "دبی" و "ترکیه" سبب شد تا این فرودگاه نامی در بین فرودگاه‌های بین‌المللی پیدا کند اما این رویا چندان پایدار نبود و عدم استقبال از پرواز "دبی" و "ترکیه" این پروازها را با شکست مواجه کرد.

فرودگاه همدان پرواز خارجی ندارد

"کلوندی"، مدیر فرودگاه همدان با بیان اینکه همدان پرواز خارجی ندارد بیان کرد: "چندین بار با مدیریت حج و زیارت استان صحبت شده است تا مسافرانی که به عتبات عالیات می روند از خطوط هوایی استان استفاده کنند که تاکنون به نتیجه ای نرسیده ایم."
وی با اشاره به اینکه در ایام حج، فرودگاه همدان فعال است و علاوه بر حجاج همدانی ، حجاج "کردستان" نیز از فرودگاه همدان استفاده می کنند تصریح کرد: "در گذشته در مقاطعی از فرودگاه همدان به دبی و ترکیه پرواز هایی صورت گرفت اما مستمر نبود."
"ساغرچی"، مدیر حج و زیارت استان هم با بیان اینکه مردم از پروازهای زیارتی استقبال نمی کنند و مایل هستند از طریق زمینی سفر کنند می گوید:" در عید نوروز امسال ۴ کاروان زیارتی داشتیم که یک کاروان آن هم پر نشد."
اوبا بیان اینکه هزینه پرواز به عتبات عالیات ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است عنوان کرد: "سفر زمینی یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است که با توجه به شرایط اقتصادی مردم، یک خانواده توان مالی ندارد که همگی با هواپیما سفر کنند."
این مسئول با اشاره به اینکه در یک سال گذشته با شرکت های هواپیمای مختلفی مانند ماهان ، تابان و قشم برای انجام سفر هوایی زیارتی در استان صحبت شده است می افزاید:"هیچ کدام از این ایرلاین ها همکاری نکردند."

طی سال گذشته و درحالی‌که استاندار وقت همدان و سایر مسئولان استان معتقد بودند راه‌اندازی پرواز همدان– تهران و بالعکس به توسعه همدان کمک خواهد کرد، پروازهای این مسیر کلید خورد اما پس از گذشت چند ماه نه ‌تنها رونقی در این پرواز صورت نگرفت بلکه دو پرواز همدان– کیش و همدان– مشهد نیز که رفته‌رفته جایگاه خود را بین مردم همدان پیدا می‌کرد به ‌یک‌باره لغو شد تا داغ تعطیلی گاه و بیگاه پروازهای فرودگاه همدان مجدد تازه شود.
"گل محمدی"، مدیر اجرایی "آژانس تکبال" با بیان اینکه گفته می‌شود شرکت هواپیمایی طرف قرارداد نرخ اضافه‌تری برای تمدید قرارداد طلب کرده و همین امر منجر به کنسل شدن پروازهای "مشهد" و "کیش" شد می گوید: "در مورد دیگری ضعف ناوگان شرکت‌های هواپیمایی علت لغو پروازهای همدان عنوان‌ شده است."

رغبت بالای همدانی ها برای سفر هوایی مشهد

وی با بیان اینکه همدانی‌ها به علت گرایش های بالای مذهبی رغبت بالایی به سفر مشهد دارند و در بیشتر مواقع پرواز همدان – مشهد کامل بود، افزود: "هیچ ضرری متوجه چارترکننده پروازها نبود."

در زمستان گذشته بود که آقای خجسته، نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس مطرح کرد : “فرودگاه همدان در آستانه تعطیلی و تعطیلی فرودگاه مساوی با عزل مدیر و استیضاح وزیر است، مسئولان استان باید تمام ‌قد برای رونق فرودگاه همدان تلاش کنند."
اما چیزی از این تذکر نگذشته بود که مدیرفرودگاه همدان اعلام کرد : "فرودگاه همدان تعطیل نیست وپروازهادرحال انجام است."
"کلوندی" با اشاره به اظهارات غیرکارشناسی برخی درباره وضعیت فرودگاه همدان هم گفت : "مشکل مسافر داریم اما در حال حاضر هر هفته پرواز مشهد و پرواز کیش از فرودگاه همدان به صورت رفت و برگشت انجام می شود . "

این مسئول با بیان اینکه فرودگاه همدان از نظر زیرساختی در وضعیت خوبی به سر می برد عنوان کرد: "برج مراقبت فرودگاه همدان با ۵۲ و نیم متر جزو برج های مراقبت مرتفع کشور است."
هم اکنون انجام چهار پرواز به صورت رفت و برگشت به مشهد و کیش از فرودگاه همدان نشان دهنده رکود فرودگاه همدان است ولی در استانی همچون "کرمانشاه" روزانه ۵ تا ۸ پرواز انجام می‌شود که وجود پروازهای خارجی به اعتبار این فرودگاه افزوده است.
"امیری" یکی از شهروندان همدانی با بیان اینکه حدود یک سال پرواز همدان –تهران دایر بود بیان کرد : "این پرواز به طور مستمر نبود بلکه بارها کنسل می شد."
"گل محمدی"، مدیر اجرایی آژانس مسافرتی با بیان اینکه این اتفاق تازگی ندارد می گوید: "در این مواقع مسافران همدانی مجبور به استفاده از فرودگاه‌های تهران و کرمانشاه هستند که این موضوع برای همدان خوشایند نیست."

استقبال اندک از پرواز همدان- تهران

"کلوندی"، مدیر فرودگاه همدان بابیان اینکه متأسفانه علی رغم تلاش‌های صورت گرفته استقبال از پرواز همدان- تهران بسیار کم بود و همین امر سبب لغو پرواز شد می گوید : "افزایش قیمت بلیت پروازها موجب ریزش شمار مسافران شد به‌طوری‌که بیشتر روزها پرواز لغو می‌شد."
وی با بیان اینکه به‌ هرحال برقراری پرواز باید صرفه اقتصاد داشته باشد، می افزاید : "در آخرین پرواز همدان - تهران که از فرودگاه همدان انجام شد درمجموع در مسیر رفت ‌و برگشت ۱۹ نفر مسافر داشت که این وضعیت قطعاً صرفه اقتصادی ندارد."
"گل محمدی" با بیان اینکه در ابتدای کار پرواز همدان- تهران هزینه و زمان آن مناسب بود ادامه داد: " به یکباره هزینه ها ۳ برابر و زمان آن نیز تغییر کرد که این امر موجب استقبال کم مسافران شد."
او معتقد است :" اگر هزینه بلیط تهران کاهش یابد و زمان سفر نیز تغییر کند یقینا در همدان مسافر برای پرواز همدان- تهران وجود خواهد داشت."
"کلوندی" گوی را در میدان بخش خصوصی استان می اندازد و از لزوم همکاری آژانس ها سخن به میان می آورد و می گوید:" در همدان ۵۰ آژانس گردشگری وجود دارد که می توانند وارد میدان شوند ولی تاکنون در این زمینه اقدامی نکرده اند."
وی همچنین به نقش سازمان میراث فرهنگی در پروازها و جذب گردشگر و مسافر نیز اشاره و عنوان می کند:" میراث فرهنگی نیز می تواند همانند کشور ترکیه با جذب مسافر و ارائه تسهیلات ارزان قیمت مسافران را جذب کند و هزینه ها را از گردشگران خارجی بابت بازدید از جاذبه های گردشگری اخذ کند."
این مسئول با بیان اینکه تاکنون دو جلسه با میراث فرهنگی در این زمینه برگزار شده است ادامه می دهد:" تا همه استان هماهنگ نباشند نمی توان کاری از پیش برد."
"مالمیر" مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان در پاسخ به این اظهارات عنوان می کند:" تا زمانی که زیرساخت و فضا برای رغبت آژانسهای گردشگری فراهم نشود بخش خصوصی در این زمینه ورود پیدا نخواهد کرد."
وی با تاکید بر اینکه آژانس ها باید اعتماد داشته باشند که پروازها برقرار خواهد بود گفت :" می توان با اختصاص یارانه از محل کمک های فنی مهندسی به آژانس ها آنها را تقویت کرد که هم اکنون در حال پیگیری این موضوع هستیم."
در همین خصوص در زمان "نیکبخت"، استاندار سابق همدان کارشناسان در خصوص پرواز همدان - مشهد و بالعکس و یا هر پروازی از فرودگاه همدان ، عنوان کردند تا زمانی که استان همدان یک یا دو فروند هواپیما خریداری نکند مشکل لغو یک‌باره پروازها وجود خواهد داشت. 

حل مشکل فرودگاه همدان با خرید هواپیما

سرپرست فرودگاه همدان درباره خرید هواپیما برای فرودگاه همدان نیز معتقد است :" خرید هواپیما می‌تواند بسیاری از مشکلات فرودگاه استان همدان را حل و زمینه را برای انجام پروازهای برنامه‌ای فراهم کند."
"گل محمدی" درباره خرید هواپیما برای استان می گوید: "این امر دارای پیچ و خم ها و شرایط خاصی همچون نیاز به ایجاد زیرساخت آشیانه است و با توجه به اینکه هم اکنون ایران در شرایط تحریمی به سر می برد خرید یک هواپیما به بیش از۳۰ میلیارد تومان نیاز دارد که باید دید استان می تواند این اقدام را انجام دهد یا نه؟!"
اعضای شورای شهرآخرین غریقان نجات این پایانه بودند که با برگزاری جلسه و پیچیدن نسخه ای برای خرید هواپیما ، در فرودگاه تلاش کردند این مشکل را حل کنند . به دنبال آن هم شهردار همدان با تشکیل جلسه ای امید همدانی ها را برای اتخاذ تصمیم گیری جدید بارور کرد که خبرهایی در راه است.
اما پس از مدتی خبر رسید که امیدی به این حرفها نیست و گویا شورای شهری ها اعلام کرده اند ورودشان برای حل مشکلات فرودگاه کارشناسانه نبوده است و نمی توانند برای سروسامان دادن به حال آشفته این پایانه نیمه تعطیل در همدان کاری کنند .
"گل محمدی" نیز با بیان اینکه هم اکنون پرواز مشهد و کیش به صورت مقطعی در همدان انجام می شود بیان کرد:"این امر به خاطر ضعف چارترکننده است ."
این کارشناس بخش گردشگری با بیان اینکه در ایام عید نوروز امسال از فرودگاه های "اراک" و "خرم آباد" بیش از۸۰ پرواز انجام شد گفت: "این تعداد در فرودگاه همدان حدود ۱۵ مورد بود."
وی با اشاره به اینکه فرودگاه همدان مشکل زیرساختی ندارد بیان کرد: "در استان همدان اهمیتی به بقای پروازها نمی دهند."
چندی است که کارشناسان بخش گردشگری عنوان می کنند وجود چارترکننده بومی می تواند کلید حل مشکلات فرودگاه همدان باشد. آنها معتقدند چارت کننده بومی، دلسوزی بیشتری نسبت به پرواز ها و بهبود اوضاع فرودگاه شهر خود دارد.

نبود چارتر کننده دلسوز بومی در استان

"گل محمدی" با بیان اینکه هیچ گونه اشتیاق ، جذابیت و حمایتی برای جذب چارتر کننده بومی در استان همدان وجود ندارد گفت: "هم اکنون چارتر کننده پروازهای همدان از مشهد و تهران هستند که دلسوزی بابت پروازها ندارند."
وی با اشاره به اینکه در استان سرمایه گذار و چارتر کننده بومی وجود دارد می گوید: "تاکنون چندین جلسه با مسئولان فرودگاه، میراث فرهنگی و استانداری داشته ایم ولی هیچ نتیجه ای نگرفته ایم".
"گل محمدی" با بیان اینکه آژانس های همدان به کارگروهی رغبتی ندارند بیان می کند: "متاسفانه این آژانس ها ریسک پذیر نیستند."
وی با اشاره به اینکه در استان همدان وحدت رویه وجود ندارد اظهار می کند: "فرش قرمز جذب سرمایه گذار فقط در رسانه ها عنوان می شود و در میدان عمل چیزی وجود ندارد."
آنچه ذكر آن لازم به نظر مي‌رسد اینست که تاکنون توجهی جدی به حل مشکلات فرودگاه نشده است. در سفر آقای "آخوندی"وزیر وزارت راه و شهرسازی به همدان، وي در پاسخ به سوالي مبني بر برنامه‌هاي وزارت راه براي توسعه فرودگاه همدان اظهار بي‌اطلاعي كرد و مسايل فرودگاه همدان ناگفته باقي ماند.

در سفر معاون اول رييس‌جمهور به استان همدان نيز مشكلات فرودگاه همدان از نظر دور ماند و در حالي كه استاندار همدان در روزهاي قبل از حضور "جهانگیری" بررسي وضعيت فرودگاه همدان را از برنامه‌هاي اين سفر عنوان كرده بود هيچ تصميمي گرفته نشد و همچنان فرودگاه همدان چشم انتظار حمايت ماند.
نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه با مسؤلان کشوری درباره فرودگاه و پرواز‌های آن صحبت کرده ایم تصریح می کند :" مسئول تخصصی و مدیر فرودگاه باید در تهران پیگیر کارها باشد، نمی‌پذیریم که مدیر پیگیر امور نباشد."
وی با اشاره به اینکه باید همه درک کنند پروازها در حال تعطیلی است گفت: "مردم را باید از بلاتکلیفی نجات داد، ما عزمی برای حل این مشکلات از سوی مدیران تخصصی برای رونق پرواز نمی‌بینیم."

کلام آخر

فرودگاه همدان که آوازه بین المللی بودن را دارد امروزه با مشکل عدم استقبال از پروازها مواجه است . به نظر می رسد می توان با رایزنی و جلب توجه آژانس های گردشگری خارجی به اینکه همدان نیز مانند "اصفهان" و "شیراز" می تواند مقصد گردشگری باشد و همچنین استفاده از چارتر کننده بومی و حمایت های مالی از آنان مردم را با فرودگاه آشتی داد .در همين خصوص نيز بيراه نيست اگر عنوان شود كه توسعه همه جانبه همدان در گرو توسعه زيرساخت‌هاي حمل و نقل هوايي است.

تهیه و تنظیم : لیلا نادعلی فر